Đối với người mắc bệnh đái tháo đường, việc tập thể dục đúng mức không chỉ giúp kiểm soát đường huyết mà còn nâng cao chất lượng sống.
Vì sao vận động lại quan trọng?
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), hoạt động thể chất định kỳ là “nền tảng” giúp người bệnh đái tháo đường kiểm soát đường huyết, giảm huyết áp, tăng cholesterol tốt và cải thiện tâm trạng.
Còn Theo Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ (ADA), ngồi lâu, lười vận động làm tăng nguy cơ biến chứng tim mạch và kháng insulin – vì vậy việc vận động đều đặn rất được khuyến khích.
Mức vận động khuyến nghị
Hầu hết chuyên gia thống nhất: người lớn mắc đái tháo đường nên hướng tới khoảng 150 phút mỗi tuần hoạt động aerobic với cường độ vừa phải – tức là bạn có thể nói chuyện được nhưng không thể hát khi đang vận động.
Hoặc có thể thay thế bằng ~75 phút/tuần với hoạt động mạnh hơn nếu bạn sức khỏe tốt.
Ngoài ra, nên thực hiện các bài tập tăng cường sức mạnh 2 – 3 lần mỗi tuần, tác động tới các nhóm cơ lớn như chân, tay, vai, lưng.
Không nên để cách nhau quá 48 giờ giữa hai buổi vận động để tránh mất hiệu quả cải thiện đường huyết.
Bắt đầu như thế nào cho an toàn?
Trước khi bắt đầu, tốt nhất người bệnh nên trao đổi với bác sĩ, nhất là khi có biến chứng tim mạch, mắt, thận hoặc đang dùng insulin – vì có thể xảy ra hạ đường huyết.
Nếu bạn mới bắt đầu hoặc trước đây ít vận động, hãy từ thấp tới cao: bắt đầu bằng đi bộ 10 – 15 phút mỗi ngày, rồi tăng dần thời lượng và cường độ.
Lựa chọn hoạt động bạn thích: đi bộ nhanh, đạp xe, bơi lội, khiêu vũ… Miễn bạn dùng nhóm cơ lớn và hơi thở gấp hơn bình thường.
Theo dõi phản ứng của cơ thể: nếu bạn dùng insulin, đo đường huyết trước và sau vận động – nhất là khi vận động mạnh hoặc lâu.
Tích hợp vận động vào đời sống hàng ngày: thay thang máy bằng đi bộ lên cầu thang, đi bộ sau bữa ăn, đứng dậy sau mỗi 1 – 2 tiếng ngồi lâu.
Khi nào cần lưu ý đặc biệt?
Nếu bạn có biến chứng như bệnh võng mạc tiến triển, hoặc viêm thận nặng, hoặc huyết áp chưa kiểm soát thì một số bài tập mạnh có thể không phù hợp và cần được giám sát.
Khi đường huyết quá cao (> 18 mmol/L hay khoảng > 324 mg/dL) hoặc có acid ketone, nên hoãn việc vận động mạnh và hỏi bác sĩ.
Nếu xuất hiện các triệu chứng như nhịp tim nhanh bất thường, đau ngực, chóng mặt hãy dừng ngay vận động và khám bác sĩ.
Tóm lại, với người đái tháo đường: 150 phút mỗi tuần vận động aerobic + 2–3 lần tập sức mạnh/tuần là mốc lý tưởng. Nhưng quan trọng hơn là bạn duy trì đều đặn, chọn hoạt động phù hợp và bắt đầu từ từ. Như vậy, vận động không chỉ giúp kiểm soát bệnh mà còn giúp bạn sống trọn vẹn mỗi ngày với sức khỏe tốt hơn.
